Wie waren Jean & Ida Pain

Jean en Ida Pain


waren een Frans echtpaar dat zich in 1969 in de Provençaalse “garrigue” als boswachters van een domein van 270 ha. vestigden.


Jean Pain wilde van meet af aan het domein beveiligen tegen de bosbranden die in die regio jaarlijks duizenden ha. bos vernietigen. Het struikgewas dat tot op de dag van vandaag de grond van de “garrigue” bedekt is zeer ontvlambaar. Een droog klimaat, vaak gedurende twee maanden zonder regenval, met temperaturen rond de 40°C. en een mistralwind die het minste vonkje aanwakkert.


Jean Pain begon dus het struikgewas te snoeien; hij ging selectief te werk en snoeide volgens een dambordschema. Zodoende bleven perceeltjes struikgewas ongerept zodat de dieren die er woonden niet te zeer gestoord werden.


Het gesnoeide struikgewas was volgens hem een waardevol afvalproduct, en hij begon het te composteren. De  geproduceerde compost werd achteraf gebruikt in een proeftuin die hij, in een open plek in het bos, aanlegde. De oogsten in die proeftuin die alleen met struikgewascompost waren bemest en die niet begoten werden waren zo weelderig dat eerst de lokale, nadien de regionale en nationale pers er over begonnen te schrijven.


Jean Pain noteerde de behaalde resultaten en verwerkte ze in zijn boekje “Un autre jardin” (1972) dat in het Duits, Engels, Spaans en Nederlands werd vertaald.


Ieder jaar werd een bijgewerkte uitgave uitgegeven en toen Jean Pain in 1981 stierf, was het boek reeds aan zijn 8ste druk toe.


Jean Pain had van het hele gebeuren een holistische visie: niet alleen moest zijn struikgewascompost dienen om de grond vruchtbaar te maken, ook de aanwezige warmte in zijn composthopen, tijdens de broeifase, wendde hij aan om een serre te verwarmen.


Hij experimenteerde ook met methanisatie van compost, om de balans van alternatieve energiewinning in evenwicht te brengen.


Hij die het struikgewas aanvankelijk met een sikkel en een snoeimes had gesnoeid, had inmiddels de zaak op grotere schaal aangepakt en een eerste takkenhakselaar gebouwd om dikkere takken te recycleren.


De Methode Jean Pain was geboren en raakte overal bekend. Jean Pain werd door de President van Frankrijk tot Ridder in de Landbouworde geslagen.


In 1974 kwam Frederik Vanden Brande in contact met Jean Pain en besloot de methode in Vlaanderen uit te proberen. Frederik Vanden Brande vertaalde het boek van Jean Pain in het Nederlands en zette een eerste experiment op in Londerzeel (1975).


De resultaten waren zo hoopgevend en de belangstelling zo groot dat Jean Pain (die inmiddels de werf van Londerzeel was komen bezoeken) voorstelde een Comité te stichten, met zetel in Londerzeel, voor de verbreiding van de methode.


In 1978 werd de vzw Comité Jean Pain officieel gesticht en kwamen de eerste buitenlandse bezoekers steeds talrijker de werf bezoeken.


“Het Beste” van Readers Digest, schreef in de lente van 1981 een artikel van 7 blz. in zijn 15 wereldedities (oplage 30 miljoen exemplaren in 12 talen) waarin, op aandringen van Jean Pain zelf, het adres van de werf in Londerzeel voorkwam. Jean Pain was intussen ernstig ziek geworden en overleed een paar maanden na de verschijning van het artikel. 17 000 lezers van Readers Digest reageerden op dat nummer: de methode was voorgoed wereldbekend.


Aanvankelijk werden er (via ABOS) stages georganiseerd op de werf van Londerzeel en projecten zagen het licht in diverse landen. Meer dan 1000 landbouwkundigen uit ontwikkelingslanden werden opgeleid. Rond 1990 kwam er ook belangstelling uit de inmiddels gestichte VLACO om op de werf van Londerzeel bezoeken en opleidingen te organiseren voor de “compostmeesters”. Zo kwamen er in Londerzeel een 6000-tal compostmeesters uit heel België documenteren.


Nog steeds zorgen de compostmeesters zorgen voor dat organische plantaardige afval in bruikbare compost, hoofdzakelijk door particulieren, wordt omgezet. Ook de landbouwers beginnen belangstelling te hebben voor dit kostbaar product.